K jak koloryzm, M jak martwa natura, S jak… Stryjeńska! Nie wszyscy wiedzą, ale to właśnie w okresie dwudziestolecia międzywojennego w Polsce powstała udoskonalona wersja słynnego elementarza Mariana Falskiego – to najdłużej wydawana na świecie tego typu pozycja dla najmłodszych! Wprawdzie podczas naszego spotkania nie będziemy uczyć się czytania i pisania, ale temat liter nie jest przypadkowy – to one będą naszym przewodnikiem po wystawie „Kolor i forma…”. Z ich pomocą odkryjemy najważniejsze pojęcia i nazwiska sztuki polskiego dwudziestolecia międzywojennego. Gotowi na stworzenie naszego artystycznego alfabetu?

 

 

 

Nowe rozdanie. Panorama dwudziestolecia międzywojennego w Polsce

Odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 roku zamknęło ponad studwudziestoletni okres zaborów. Wybuch wolności przyprawiał o zawrót głowy -  wreszcie pojawiła się przed Polakami szansa normalnego życia we własnym państwie. Radosnej euforii nie mąciła nawet świadomość ogromnych zagrożeń politycznych (zwłaszcza ze strony bolszewickiej Rosji), powojenny kryzys gospodarczy, trudności w kształtowaniu granic II RP. W niecałe trzy tygodnie po historycznym 11 listopada 1918 w warszawskiej kawiarni „Pod Picadorem” publicznie zaprezentowali swoje wiersze Julian Tuwim, Antoni Słonimski i Jan Lechoń. W utworze ostatniego z wymienionych, padły słowa: „A wiosną – niechaj wiosnę, nie Polskę zobaczę”, które stały się swoistym credo artystów tego czasu, definiującym tematykę ich prac i podejście do szybko zmieniającej się, dającej nowe nadzieje, rzeczywistości. Byli jednak i tacy, którzy przewidywali nadchodzący mrok… Podczas naszego spotkania opowiemy o życiu społeczno-gospodarczym II RP, literaturze, sztuce, polityce tego czasu, próbując nakreślić przy tym rozległą panoramę epoki.

Zajęcia połączone ze zwiedzaniem wystawy „Kolor i forma. Sztuka dwudziestolecia międzywojennego z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie”. Lekcja przeznaczona dla uczniów kl. 7-8 szkół podstawowych i szkół ponadpodstawowych.

 

 

Niezmiennie zmiana. Najważniejsze kierunki w polskim malarstwie dwudziestolecia międzywojennego

Odrodzenie państwa polskiego po I wojnie światowej umożliwiło zbliżenie się środowisk twórczych, działających dotąd w różnych zaborach. Na fali nowej energii pojawiło się mnóstwo mniejszych i większych ugrupowań artystycznych, rozwijały się mniej lub bardziej rewolucyjne kierunki w malarstwie. Ekspresjonizm, kubizm, futuryzm, konstruktywizm, formizm, koloryzm… Witkiewicz, Stryjeńska, Makowski, Skoczylas, Czyżewski, Chwistek, Kobro, Czapski i wielu innych. Podczas naszego spotkania opowiemy o tych niezwykle barwnych i twórczych dla sztuki dwudziestu latach, które nawet dzisiaj wydają się być już nie do powtórzenia.

Zajęcia połączone ze zwiedzaniem wystawy „Kolor i forma. Sztuka dwudziestolecia międzywojennego z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie”. Lekcja przeznaczona dla uczniów kl. 7-8 szkół podstawowych i szkół ponadpodstawowych.

 

 

„Madonna pod jodłami”. Tajemnice arcydzieła

„Madonna pod jodłami” niemieckiego artysty Lucas Cranacha starszego to jedno z najdoskonalszych dzieł renesansu znajdujące się w polskich zbiorach. Już od stycznia będziemy je mogli zobaczyć na własne oczy w… Willi Caro! Podczas naszego spotkania poznamy burzliwą historię dzieła, przyjrzymy się bliżej stylowi autora (który w owym czasie był jednym z najwybitniejszych artystów tej części Europy), a także rozszyfrujemy złożoną symbolikę obrazu… Dlaczego Dzieciątko trzyma kiść winogron? Czemu Najświętsza Panna znajduje się „pod jodłami” – od strony Jej Syna widzimy brzozę? Czy jakieś ukryte znaczenie ma delikatny woal, poprzez który Madonna ujmuje ciało Syna? Na średniowiecznych przedstawieniach Matki Bożej z Dzieciątkiem czasem umieszczano też wizerunek diabła-węża, na przykład pod stopami Maryi, aby podkreślić, że wyrażając zgodę się na zostanie Matką Syna Bożego Najświętsza Panna jest Nową Ewą, która przywróciła ludzkości nadzieję zbawienia, pokonała nieprzyjaciela. Na obrazie Cranacha również znajdziemy wizerunek węża – umieszczony na tajemniczym pierścieniu obok Madonny. Jednak ma on już zupełnie inne znaczenie, które jeszcze bardziej podkreśli, że obraz jest dziełem renesansowego, a nie – średniowiecznego twórcy.  

Zajęcia połączone ze zwiedzaniem wystawy „Lucas Cranach starszy „Madonna pod jodłami” – pokaz arcydzieła w Muzeum w Gliwicach”. Zajęcia dla wszystkich grup wiekowych, ich treść modyfikowana jest w zależności od wieku odbiorców.

Poczet cesarzy rzymskich

Popularność antyku i motywów mitologicznych w początkach XIX stulecia pozostawiła w muzealnych zbiorach ozdobne plakiety z wizerunkami starożytnych cesarzy – Tyberiusza, Oktawiana Augusta, Klaudiusza, Wespazjana, okrutnego Nerona… Podczas zajęć uczestnicy, ozdabiając repliki plakiet poznają przy okazji historię antycznego Rzymu i ozdobią plakiety z wizerunkami rzymskich cesarzy.

 

 

 

 

Grand Tour z Piranesim

W XVII i XVIII wieku młodzi Europejczycy, by zdobyć wiedzę o świecie, rozwijać wyobraźnię i wyrabiać gust artystyczny wyruszali w podróż do Italii – uznawanej wówczas za kolebkę kultury i cywilizacji. Tę edukacyjną wyprawę zwano Grand Tour, a na jej trasie obowiązkowo znajdowały się Florencja, Wenecja i Wieczne Miasto – Rzym. Muzeum w Gliwicach zaprasza najmłodszych w Wielką Podróż - trafimy właśnie do Rzymu – wprost z XVIII-wiecznych grafik znakomitego architekta i rysownika – Giovanniego Battisty Piranesiego. Jego prace to jedne z  najcenniejszych w zbiorach gliwickiego Muzeum. Podczas zajęć poznamy najsławniejsze zabytki Rzymu, które architekt uwiecznił na swoich rycinach i odnajdziemy je na mapie miasta. Powiemy również co nieco o malarstwie wedutowym – przedstawiającym pejzaż miejski, które rozwinęło się właśnie z myślą o uczestnikach Wielkiej Podróży – 300 lat temu nie było przecież aparatów fotograficznych, a pragnienie uwiecznienia zabytków sztuki i architektury było równie silne, jak dziś. Na koniec warsztatów dzieci otrzymają reprodukcje wybranych grafik Piranesiego i będą mogły je pokolorować.